Tham dự phía lãnh đạo Trung ương có ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Việt Nam (Bộ Công Thương); ông Nguyễn Quốc Phương – Vụ Phó Vụ Công nghệ hạ tầng, Trưởng Ban quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp; ông Nguyễn Xuân Tuấn – Phó Phòng Kế hoạch đầu tư Cục Hàng hải Việt Nam. 

Phía TP Hồ Chí Minh có ông Định Ngọc Thắng – Cục trưởng Cục Hải quan Thành phố; ông Vũ Hải Nam – Giám đốc Cảng vụ Hàng hải Thành phố; bà Văn Thị Bạch Tuyết – Phó Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội Thành phố; đại diện lãnh đạo các Sở, Ban ngành Thành phố; các chuyên gia, nhà nghiên cứu, các tổ chức hợp tác quốc tế. Ngoài ra, Hội thảo còn có đại diện các Sở GTVT tỉnh Đồng Nai; Tiền Giang, Bà rịa – Vũng Tàu; Bình Dương; Tây Ninh; Long An, Cần Thơ tham dự. 

Phó chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường phát biểu tại hội thảo.

Phát biểu khai mạc, ông Bùi Xuân Cường nhấn mạnh, lịch sử phát triển Sài Gòn - TP Hồ Chí Minh hơn 300 năm qua gắn liền với sự phát triển của cảng biển, vận tải biển. Đặc biệt là khu Bến cảng Nhà Rồng, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh ra đi tìm đường cứu nước. Đến nay, cảng biển TP Hồ Chí Minh đã được đầu tư xây dựng cơ bản hoàn chỉnh theo quy hoạch. Các cảng xây dựng đồng bộ, hiện đại, công nghệ mới, khai thác hiệu quả đã góp phần rất lớn trong phát triển kinh tế xã hội của Thành phố và khu vực phía Nam.

Phó chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh nhận định, huyện Cần Giờ là địa phương này có vị trí địa lý tiếp giáp với biển Đông, nằm giữa 2 cửa sông lớn Soài Rạp, Lòng Tàu và tiếp giáp với sông Thị Vải. Khu vực có các tuyến hàng hải quan trọng của cảng biển nhóm 4 (Nhóm cảng biển Nam Trung bộ), hội tụ đủ điều kiện để phát triển cảng biển cửa ngõ quốc gia và trung chuyển quốc tế. Trên cơ sở các căn cứ chính trị, cơ sở pháp lý và thực tiễn phát triển, TPHCM đã hoàn thành dự thảo Đề án nghiên cứu xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ.

“Thông qua hội thảo, lãnh đạo TP Hồ Chí Minh muốn tham vấn ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học, các doanh nghiệp, hội nghề nghiệp, các nhà quản lý của các Bộ, ngành, tỉnh, thành trong vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam, Đông Nam Bộ cùng các đơn vị liên quan về đề án nghiên cứu xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ...” -  ông Bùi Xuân Cường cho biết.

Toàn cảnh hội thảo chiều 12/5 tại Bảo tàng Hồ Chí Minh (Bến cảng Nhà Rồng, Quận 4). 

Tại hội thảo, các đại biểu đã cùng thảo luận, đánh giá tiềm năng, nhu cầu, xu hướng phát triển, khai thác cảng biển nước sâu, cảng biển quốc tế trên địa bàn Thành phố gắn với sự phù hợp quy hoạch về cảng biển hiện nay và quy hoạch quốc gia. Bên cạnh đó giới thiệu, đề xuất các mô hình đầu tư phát triển cảng nước sâu, cảng quốc tế thành công trên thế giới để vận dụng nghiên cứu xây dựng cảng trung chuyển Cần Giờ; đề xuất các ý tưởng, xu hướng và các nội dung cần thiết điều chỉnh đối với Quy hoạch chung TPHCM và quy hoạch huyện Cần Giờ tầm nhìn dài hạn đến năm 2060.

Ông Phạm Anh Tuấn - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tư vấn Thiết kế cảng - Kỹ thuật biển (Portcoast) trình bày báo cáo tóm tắt về đề án nghiên cứu xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ.

Ông Phạm Anh Tuấn cho biết, kế hoạch phát triển cảng trung chuyển container quốc tế tại Cần Giờ được phát triển theo 7 giai đoạn từ nay đến 2045. Dự án quy hoạch với định hướng phát triển với các công nghệ khai thác tiên tiến, hiện đại gắn liền với đề xuất, giải pháp bảo vệ môi trường và hệ sinh thái theo hướng phát triển bền vững, đặc biệt là các giải pháp ứng phó theo các kịch bản biến đổi khí hậu, nước biển dâng đã được dự báo, đảm bảo đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ môi trường.

Vị trí cảng đề xuất là khu vực cù lao Phú Lợi (cù lao Ông Chó), là cù lao nằm ở cửa sông Cái Mép, thuộc huyện Cần Giờ (TP Hồ Chí Minh). Đây là khu vực nằm trong vùng chuyển tiếp của Khu dự trữ sinh quyển Rừng ngập mặn Cần Giờ, nên dự án không ảnh hưởng đến vùng lõi Khu dự trữ sinh quyển Rừng ngập mặn Cần Giờ.

Tiến sĩ Trần Du lịch Thành viên tổ tư vấn kinh tế Chính phủ nhận định góp ý về đề án. 

Tiến sĩ Trần Du Lịch nhận định đề án xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ có một số thuận lợi nhất định. Đầu tiên, vị trí địa lý thuận lợi; nhà đầu tư là nhà vận tải hàng hải hàng đầu thế giới (MSC – Mediterranean Shipping Company); đồng bộ về lộ trình phát triển kinh tế vùng liên kết vùng Đông Nam Bộ vừa được quy hoạch...

Ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Việt Nam (Bộ Công Thương) nhận định, đề án xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ mang tầm vóc quốc gia và khu vực.

Liên quan đến xây dựng đề án, ông Trần Thanh Hải cho rằng, Thành phố Hồ Chí Minh cần nhìn nhận Cần Giờ như một thực thể gắn liền với Cảng Cái Mép – Thị Vải (Bà Rịa Vũng Tàu). Chính vì thế sự liên kết giữa TP Hồ Chí Minh cùng các tỉnh lân cận là quan trọng, nhất là tỉnh Bà rịa – Vũng Tàu. Nếu vận hành tốt, thì vùng kinh tế Đông Nam Bộ sẽ phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong tương lai. Ngoài ra, ông Trần Thanh Hải cũng yêu cầu TP Hồ Chí Minh phải xem xét việc phát triển cơ sở hạ tầng giao thông của huyện Cần Giờ phải đồng bộ, phát triển khi sự án được phê duyệt và triển khai.

Trước ý kiến tham luận, đóng góp cho đề án của các đại biểu, Phó Chủ tịch UBND TP Bùi Xuân Cường nhận định, nội dung các phát biểu cơ bản tập trung, có sự đồng tình, thống nhất đối với dự thảo Đề án nghiên cứu xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ. Trên cơ sở các góp ý, ông thống nhất tiếp tục hoàn thiện dự thảo, tập trung trước mắt vào việc quy hoạch tổng thể cảng biển quốc gia, quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển số 4, nghiên cứu đưa một số nội dung vào các quy hoạch của TP Hồ Chí Minh.

Bên cạnh đó, tiếp tục hoàn thiện các cơ sở hạ tầng kinh tế, xã hội, cơ chế, thể chế, chính sách, các thủ tục. Tiếp tục đưa ra các đầu việc trong phát triển hệ sinh thái. Tập trung tổ chức công tác điều hành, điều phối trong quá trình thực hiện các công việc tiếp theo. Nghiên cứu, đánh giá kỹ đề án sao cho đảm bảo sự đồng bộ giữa việc phát triển và bảo vệ môi trường, đơn cử như Khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ.

Phối cảnh Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ trong tương lai. Ảnh: Portcoast.

Theo kế hoạch thực hiện các mục tiêu, đề án xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ sau khi Hội thảo kết thúc, UBND TP Hồ Chí Minh và các đơn vị liên quan sẽ tiếp tục tiếp thu các ý kiến từ các chuyên gia, nhà khoa học, đơn vị tư vấn để hoàn thiện đề án trình Bộ Giao thông vận tải xem xét, trình Thủ tướng Chính phủ vào tháng 5/2024.